• پروفرما
سیاهه خریدی است که فروشنده از مبدا به عنوان پیشنهاد فروش، یا تعیین ارزش و شرایط فروش، صادر میکند. این سیاهه قبل از سفارش کالا، باید به تایید مرکز تهیه و توزیع مربوطه برسد. پروفورما را پیش فاکتور نیز میگویند.
• ترانشیپ Transshipment
(انتقال کالا از یک وسیله حمله به وسیله حمل دیگر)
عبارت است از روش گمرکی که به موجب آن کالاها تحت نظارت گمرکی از یک وسیله حمل و نقل ورودی به یک وسیله حمل و نقل خروجی (صدور) در حوزه یک دفتر گمرکی که آن دفتر در عین حال دفتر گمرکی توام برای ورود و صدور است، انتقال داده میشوند.
• تعهد ترانزیت Transit bond-note
سندی است که توسط گمرک تنظیم میشود و به موجب آن اجازه داده میشود که کالاها به طور ترانزیت گمرکی بدون پیش پرداخت حقوق و عوارض ورودی حمل شوند و معمولاً حاوی کلیه مشخصات لازم برای تعیین حقوق و عوارض ورودی در مورد مقتضی و یک تعهد تضمین شده مبنی بر ارايه کالاها با مهر و موم گمرکی و سیم و سرب دست نخورده به دفتر گمرکی مقصد میباشد.
• ترخیص کالا Clearance of Goods
عبارتست از انجام تشریفات گمرکی لازم برای صدور کالاها، برای مصرف داخلی (قطعی) با قرار دادن آنها تحت روش گمرکی دیگر.
•درابک Drawback
عبارت است از مبلغ حقوق و عوارض ورودی که به موجب روش درابک مسترد میشود.
•سیاهه تجاری
صورت حسابی است که به موجب آن هزینه کالا به حساب خریدار منظور میشود. سیاهه باید دارای موارد زیر باشد:
تاریخ ـ نام و نشانی خریدار و فروشنده ـ شماره سفارش یا قرارداد ـ مقدار و شرح کالا ـ قیمت واحد ـ شرح هر گونه هزینه اضافی توافق شده که در قیمت واحد منظور نشده است ـ ارزش کل کالا ـ وزن کالا ـ تعداد بستهها ـ علايم و شمارههای حمل ـ شرایط تحویل و پرداخت ـ جزيیات حمل
•سیف CIF
سیف به معنای بهای تمام شده کالا در مرکز کشور مقصد است که تشکیل میشود از بهای کالا در شهر مبدا، هزینه بستهبندی، کرایه حمل تا بندر کشور مقصد و هزینه بیمه تا مقصد.
• سی اند اف C&F
یعنی فقط بهای کالا در مبدا به اضافه هزینههای بستهبندی و کرایه تا بندر مقصد.
•عدل
به یک واحد کالا گفته میشود که در صندوق یا کارتن یا گونی و حصیر و غیره بستهبندی شده باشد.
• فله
به کالاهایی که بدون لفاف، در واگنها یا کامیونهای اتاقدار و یا کشتی حمل میشود فله میگویند. کالاهایی مانند شکر، گندم، حبوبات و علوفه و از این قبیل به صورت فله حمل میشود.
•فوب FOB
یعنی بهای تمام شده روی کشتی در مبدا، در این صورت کرایه حمل از بندر مبدا تا بندر مقصد روی کالا اضافه شده است.
•کانتینر
محفظه بزرگی است از چوب یا فلز که اغلب حجم تمام کفه یک کامیون بزرگ یا تریلر را فرا میگیرد.
•کالای متروکه
کالاهایی که مدت توقف قانونی آنها در اماکن گمرکی یا انبار اختصاصی پایان یافته و ترخیص نشده باشد، کالای متروکه خوانده میشود.
•کابوتاژ
عبارتست از حمل کالا از یک بندر کشور به بندر دیگر و همچنین از یک گمرک به گمرک دیگر، که از راه کشور همجوار صورت گیرد.
برای کابوتاژ، تشریفات گمرکی لازم است و دو نوع اظهارنامه دارد که یکی هنگام خروج کالا از بندر یا مرز تنظیم میشود و یکی هم هنگام ورود به گمرک مرز یا بندر.
•کارنه تیر
کارنه تیر سند ترانزیتی بینالمللی کالا از راه زمینی است که در مبدا صادر میشود و به موجب آن کالا از کشورهای بین راه تا مقصد که به طور ترانزیت عبور میکند نیازی به انجام تشریفات ترانیزیت در مرز ورودی و خروجی هر کشور نخواهد بود.
•کارنه آ.ت.آ ATA
مدرک ورود موقت بینالمللی است، اگر شخص یا شرکتی کالایی به صورت ورود موقت جهت شرکت در نمایشگاهها یا تاسیس نمایشگاه، وارد نماید و یا نمونههایی برای ارايه به مشتریان وارد کند، به موجب این مدرک نیازی به انجام تشریفات گمرکی مربوط به ورود موقت نخواهد داشت.
• کالاهای توشهای و ملزومات Store
عبارت است از کالاهای اختصاص یافته برای مصرف توسط مسافران و کارکنان کشتیها، هواپیماها یا قطارها، این کالاها ممکن است فروخته شده باشد یا نشده باشد.
•کنوانسیون آ.ت.آ ATA Convention
اصطلاحی است که عموماً در ارتباط با کنوانسیون گمرکی در بار هرچه آت آ برای ورود موقت کالا به کار برده میشود. این کنوانسیون در سال 1961 از طرف شورای همکاری گمرکی در بروکسل پذیرفته شده است.
• کنوانسیون کیوتر Kyoto Convention
اصطلاحی است که عموماً در ارتباط با کنوانسیون بینالمللی برای ساده کردن و هماهنگ کردن روشهای گمرکی به کار برده میشود. این کنوانسیون در سال 1973 از طرف شورای همکاری گمرکی در کیوتو پذیرفته شده است.
• کنوانسیون نایروبی Nairobi Convention
اصطلاحی است که عموماً در ارتباط با کنوانسیون بینالمللی همکاری متقابل اداری به منظور پیشگیری تجسس و کیفر تخلفات گمرکی به کار برده میشود این کنوانسیون در سال 1977 از طرف شورای همکاری گمرکی در نایروبی پذیرفته شده است.
• گواهی مبدا Certificate of Orign
اظهاریه امضا شدهای است که حاكی از مبدا ساخت کالا میباشد. گواهی مبدا توسط صادر کننده کالا و یا نمایندهاش تهیه میشود ولی این گواهی در بعضی از کشورها باید روی فرم خاصی که حاوی تایید یک سازمان اداری مستقل (برای مثال اتاق بازرگانی) باشد صادر شود.
• گواهی بازرسی:
انجام بازرسی توسط یک موسسه بازرسی را مشخص میکند. مرجع مذکور، محموله را با توجه به علايم حمل، وزن، تعداد بستهها، مورد بررسی کمی و کیفی قرار داده و گزارش خود را ارايه میدهد.
• گواهی بیمه:
سندی است که باید توسط شرکت بیمه و یا نمایندگی آن و یا به وسیله پذیرهنویسان صادر و یا امضا شده باشد و تاریخ آن باید همزمان و یا قبل از تاریخ حمل باشد. مبلغ بیمه نامه باید حداقل برابر با ارزش سیف کالا باشد.
گواهی بیمه باید:
1- با آن چه که در اعتبار ذکر شده مطابقت داشته باشد.
2-کلیه خطرات ذکر شده در اعتبار را در برگیرد.
3- با سایر اسناد در مورد محموله و شرح کالا مطابقت داشته باشد.